اعیان الشیعه (کتاب)کتاب أعيان الشيعه ، اثر عالم بزرگ شیعه، سیدمحسن امین (م۱۲۸۴ق) است كه در موضوع معرفى و شرح حال رجال شيعه نوشته شده و در عين حال بخش قابل توجهى از آن به زندگانى امامان شيعه مى‌پردازد. ۱ - معرفی اجمالی کتابمؤلف در مقدمه كتاب مى‌نويسد: مدت زيادى بود مى‌خواستم كتابى در شرح حال بزرگان شيعه امامیه بنويسم ولى مشغوليت‌ها مرا از اين كار بازمى‌داشت تا آنكه استقبال به اين موضوع را از سوى اقشار مختلف ديدم و چون تأليفى در اين مورد صورت نگرفته بود به انجام آن اقدام كردم. چنانكه از فهرست كتاب برمى‌آيد اين كتاب در بردارنده بيش از ۱۲۰۰۰ شرح حال است. اصل كتاب اعيان الشيعه مشتمل بر ده جلد رحلى بزرگ است. ولى پس از مؤلف، فرزندش حسن امین هفت جلد به عنوان مستدرك و يك جلد به عنوان تكملة المستدرك بر آن افزوده است. همچنين فهرست‌هايى براى اعيان الشيعه تنظيم و منتشر شده است. علامه امين در مقدمه تصريح مى‌كند كه هدفش معرفى شيعه دوازده امامى بوده و غير آنان را ذكر نمى‌كنيم مگر در مورد نادر يا مجهول بودن شخص ليكن مطالعه اين كتاب نشان مى‌دهد كه وى در موارد زيادى پا را فراتر گذاشته و نه تنها از شيعيان غير امامى سخن گفته بلكه گاه به تفصيل شرح حال مخالفان شيعه را بيان كرده و آنان را شيعه قلمداد كرده است. گاه استناد وى به برخى كتب غير معتبر يا ضعيف است و در مجموع به نظر مى رسد از آن‌چه وى به عنوان شيعه ياد كرده فقط بخش كمى از كتاب را بتوان با هدف وى كه شرح حال شيعيان امامى بوده است، تطبيق داد. ۲ - محتواى كتابجلد اول و دوم اعيان الشيعه به تاریخ و سيره پیامبر اعظم (ص) و حضرت فاطمه زهرا (س) و ائمه معصومين (عليهم السلام) اختصاص دارد. جلد اول در ۶۷۷ صفحه با شرح حال امام صادق (ع) پايان مى‌يابد و شرح حال ساير أئمه از حضرت امام کاظم تا حضرت امام مهدی(علیه السلام) در ابتداى جلد دوم آمده است. با آنكه هدف اصلى اعيان الشيعه شرح زندگانى ائمه نبوده است، مؤلف به تفصيل وارد اين مبحث شده و مطلبى از شرح حال ائمه معصومين واگذار نكرده است. امين در نقل روايات منابع خود را ذكر مى‌كند. ۳ - پانویس
۴ - منبعنرم افزار سیره معصومان، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب تراجم
|